bingöl genç yaxkik aşireti
YAHKİK AŞİRETİ
BİNGÖL GENÇ MERKEZ AŞİRETİDİR. OSMANLI ZAMANINDA YAHKİK BİR KÖY İSMİ OLARAK GEÇMEKTEDİR. YAHKİK'İ ULYA ve YAHKİK'İ SUFLAA Diye İKİYE AYRILMIŞ YANİ YUKARI ve AŞAĞI YAHKİK. ZİKDELÜ NAHİYESİNE BAĞLI İDİ. DAHA SONRALARI GENÇ AĞALARININ KUDRET VE DİRAYETİ İLE YAHKİK KENDİ BAŞINA KAZA MERKEZİ HALİNE GETİRİLDİ ZİKTE İSE NAHİYE OLARAK GENÇ YAHKİK'E BAĞLANDI. AŞİRETİN ASIL YERLİ AĞALARI DAHLEK KÖYÜNDEN KASIM MUSTAFA (alev) AİLESİDİR.KASIM MUSTAFA GENÇ BÖLGESİNE GİRİŞ YAPAN HERKESTEN ÖŞÜR HARAÇ ALIRDI.
DAHA SONRALARI BÖLGEYE ATANAN TÜRKMEN AĞALARI BİR PUNDUNA GETİRİP KASIM MUSTAFA AĞA'DAN KURTULURLAR. BÖYLECE BÖLGENİN TEK HAKİMİ OLURLAR.
YAHKİK AŞİRETİ DOĞUDA SÜREKLİ (bog) KÖYÜ İLE BAŞLAR BATIDA VARTAK KÖYÜ GÜNEYDE HANÇUK KUZEYDE BİNGÖL OVASI SİMSORA KADAR UZANIR.
AŞİRETİN MERKEZİ KÖYLERİ ULYA KÖYÜ VE ROTCANDIR. Bu iki Köy Aşiretin Vurucu Askeri Gücüdür. SİYASİ MERKEZİ DARAHİNİ'DİR. AŞİRET SINIRLARI İÇİNDE AĞALAR TARAFINDAN BÖLGEYE YERLEŞTİRİLMİŞ BAŞKA BÖLGELERDEN GETİRİLEN UNSURLARDA YAŞAMAKTADIR. ÖRNEK KABİLİNDE ESKİ KÖY, DOĞANCA , YEŞİLDERE KÖYÜ, GİBİ BAZI KÖYLER BOTYAN ASILLI YERLEŞİMCİLERDİR. BU FARKLI UNSURLAR DENGE POLİTİKASI İÇİN BURALARA GETİRİLMİŞTİR.
YAHKİK AŞİRETİNİN ASIL UNSUR KÖYLERİ: ÜLYA-DAHLEK-DILISTAN-BIRNEK-ROTCAN-VARTAK-BOG-GİBİ KÖYLERDİR. GERİ KALAN KÖYLERDE YAHKİK AŞİRETİNE AİT OLUP İÇİNDE AŞİRETE MENSUP OLMAYAN İNSANLAR YAŞAR.
ÜLYA KÖYÜ: Köy Bölgenin En Eski Köyüdür. Yerlileri TEYRAN'ilerdir. Köyün Soyunun Meşhur Fakiye Teyran'dan Geldiği Düşünülmektedir. ŞEKER(şakir)- MOM-İREM(ibrahim) HAY(haydar) KUT- ŞEM vs GİBİ KARDEŞLERİN SOYUNDAN GELEN savaş savaç savar sav bingöl haydaroğlu güner güler GİBİ SOYADLARINDAN OLUŞMAKTADIR. Köyün İlk Ağası Eyyub Şeker İdi. Daha Sonraları Ağalık Key MOM Ailesine Geçmiştir. Hançuk Aşiretleri İle Ulya'nın Çatışmaları Olmuştur. Ulya Köyü Karşı Tarafa Ağır Zaiyatlar Vermiştir. Ulya Köyü Kendi İçindede Karışıklıklar İlede Gündeme Gelmiştir. Bu Köy Dışarıya Çok Göç Vermştir.
Rivayet Olunur Seyfan Köyünün Büyük Atası PİRIK SEYF Ulya Köyünün TAL Mezrasından Gitmiştir. Bingöl Bölgesinde Birçok Köyün Ulya Köyünden Gitmiş Olduklarını Müşahade Etmekteyiz. Hakeza Bingölün MİYELAN Köyü ve Solhan Aşireti Bile Bu Köyden Gitmişlerdir.
Rivayet Olunur Seyfan Köyünün Büyük Atası PİRIK SEYF Ulya Köyünün TAL Mezrasından Gitmiştir. Bingöl Bölgesinde Birçok Köyün Ulya Köyünden Gitmiş Olduklarını Müşahade Etmekteyiz. Hakeza Bingölün MİYELAN Köyü ve Solhan Aşireti Bile Bu Köyden Gitmişlerdir.
MEZRA KEBİR:Mezrai Qelan Yerlileri SEL XET Ailesidir. Yahkikin Ananeleri Bunlardır. Geri Kalanlar Reayedir.
Soyadları:DALAN
Soyadları:DALAN
DAHLEK: Bu Köyün Yerlileri KASIM MUSTAFA Ailesidir. Bunların Soyu Ulya Köyü ile Birleşiyor. Soyadları Alev-Dölden-Yanık
DOĞANCA KÖYÜ: (çimehini) Osmanlı Son Zamanlarında Bu Köyün Yerlileri (bırnek karye'si) Tarafından Köyün İçinde Bir Jandarma Vurulmuş, Ağalarda Bu Olay Bahenesi ve Devlet Gücü İle Köyü Yerlilerinden Alıp El Basmışlar ve Kendi Mülkleri Yapmışlar. Köyde Bir Kısım Ermenide Yaşamakta idi. Köyün İçinde Şuan Yerlisi Yoktur, Ağaların Dışardan Getirdikleri Hançuklular Yaşamaktadırlar.
LAVER:Burda Hançuk Bölgesinden Getirilmiş Mıstanlılar Yaşamaktadırlar. Bir Kısım Ermenide Yaşamakta İdi. Soyadları: Yılmaz
DILISTAN: Bu Köyün Yerlileri Key Hogeç Ailesidir. Diyarbakır Lice #Derhust Bölgesinden Gelmişlerdir. Şeyh Mulik'in Soyundandırlar. Soyadları: içli-yürekli
BIRNEK: Bu Köyün Yerlileri Key Xodi Ailesidir. Diyarbakır Lice ve Kulp Arasında Bulunan #Herta Köyünden Kalike Şeyh Mahmud Herta Soyundan Olan Şeyh Hudaverdi'nin Torunlarıdırlar.
Soyadları: bayram,-mutlu-inan-kılıç-doğrusözlü-doğrul
Soyadları: bayram,-mutlu-inan-kılıç-doğrusözlü-doğrul
DEWE-WELİ:Burda Yaşayanlar Mıstanlı Hafızefendi Oğullarıdır. Soyadları:Erdoğmuş
VARTAK KÖYÜ:Bu Köyün Yerlileri ÇAVUŞ OĞULARI'dır. Bunların Büyük Dedeleri At Sırtında Gezen Savaşçı Bir Süvariydi.
Soyadları: Bozkır.Kalabalık vs.
Soyadları: Bozkır.Kalabalık vs.
BOG:Sürekli Köyü Bu Köyün Yerlileri BAHADIR'lardır. Kavar Köyünün ĞARZAN Mezrası Bu Köyden Göçmüş Olan Bahadır'lardır.Meşhur Mewluda ZAZA'kinin Yazarı Seyda Mele Ehmede Xasi Aslen İşte Bu Ğarzan Mezrasındandır. Soyadları-Güner-Güven-Artar-Kaya -Kabadayı
ROTCAN: Derenehan-Deşt-Amman Cuman vs.
Bölgede Farklı Yerlerden Gelenler Olsada Asıl Yerlileri ROTIJ'lardır.
Yakın Bir Tarihte Güneydeki Aşiret Bu Köye Baskın Vermiş ve Köyün Orta Yerinde Herkese Meydan Okumuşlar . Köyün Yaşlılarının Tüm Vazgeçirme ve Çabalarının Boşa Çıktığını Gören ROTIJ'lar Ani Bir Hamle İle Bunları Etkisiz Hale Getirirler. Kaçanlar Dönüp Cenazelerini Bile Alamazlar. Daha Sonra Sivanlıların Araya Girip Hakem Olarak Sulh Yapmalarından Sonra Cenazeler Malum Aşirete Teslim Edilir. Yapılan Anlaşma Gereği Gösterilen Büyük Bir Ağaç Sınır Kabul Edilmiştir ve Bu Ağaç O Günden Beri DARE ŞERİAT Olarak İsim Bulmuştur.
Köyün Yerlileri Soyadları:Doğan-Çağlar-Şavlı-Gökçe-Kandemir-Yılmaz
Bölgede Farklı Yerlerden Gelenler Olsada Asıl Yerlileri ROTIJ'lardır.
Yakın Bir Tarihte Güneydeki Aşiret Bu Köye Baskın Vermiş ve Köyün Orta Yerinde Herkese Meydan Okumuşlar . Köyün Yaşlılarının Tüm Vazgeçirme ve Çabalarının Boşa Çıktığını Gören ROTIJ'lar Ani Bir Hamle İle Bunları Etkisiz Hale Getirirler. Kaçanlar Dönüp Cenazelerini Bile Alamazlar. Daha Sonra Sivanlıların Araya Girip Hakem Olarak Sulh Yapmalarından Sonra Cenazeler Malum Aşirete Teslim Edilir. Yapılan Anlaşma Gereği Gösterilen Büyük Bir Ağaç Sınır Kabul Edilmiştir ve Bu Ağaç O Günden Beri DARE ŞERİAT Olarak İsim Bulmuştur.
Köyün Yerlileri Soyadları:Doğan-Çağlar-Şavlı-Gökçe-Kandemir-Yılmaz
YOLDAŞAN KÖYÜ: Bu Köyün Yerlileri Meşhur Sofi GASON'un Torunlarıdır. Soyadları: Zoroğlan-Karayel
DARAHİNİ Merkezi Eskiden Garip Köyü Mirlerinin Tasarrufuna idi. Daha Sonraları Genç Ağalarının Yahkikli Olan ROTCAN'lıları Garip Beglerinin Üzerine Salmaları ve Çıkan Çatışmada ROTCAN'lıların Galip Gelmesi ile DARAHİNİ Genç Ağalarının Hükmü Altına Alınmıştır.
AŞİRETİN SİYASİ MERKEZİ OLAN İLÇE MERKEZİ DARAHİNİ'DİR. GENÇ AĞALARI DARAHİNİDE İKAMET EDERLER. AĞALAR KENDİLERİNE HİZMET ETSİNLER DİYE BAŞKA BÖLGELERDEN AİLELER GETİRMİŞLERDİR. BU AİLELER HERHANGİ BİR AŞİERETE MENSUP OLMAYAN REAYE İNSANLARDIR. BUNLAR AĞALARIN TARIM İŞLERİ, BAĞ BAHÇE, HAYVAN BAKIM İŞLERİ GİBİ İŞLERDE ÇALIŞIRLARDI. Soyadları:Gözütok,Demir, Karadağ, Kara, Özdemir, Özce, Aldım, Yalap, Erdem, Demirbağ, Sönmez, Kalabalık, Alkaç,
İLÇE MERKEZİ OLAN DARAHİNİ'DE YAHKİK AŞİRETİNE MENSUP SADECE BİRKAÇ AİLE YAŞAMAKTAYDI. Aşiret Mensubu Oldukları İçin Ağaların Bu Aileler ile Mükerrem Bir Hukukları Vardı. BU AİLELER Büyük Hayvan Ticareti ve Esnaflık ile Uğraşmakta İdi. Bunlar Kunsfer-Bırnek-Doğanca Köylerinden Gelen Yahkik'lilerdi. Soyadları: Aslankıray-Kılıç-Doğrul-Aydan
Yahkik Aşireti Ağalarının Dirayet ve Kudretleri Sayesinde Aşiret Hüviyetini Aşmış BAĞIR-BAĞIRET Kimliği Kazanmıştır.Çünkü Kendi İçinden Aşiretler Barındırmış ve Çıkarmıştır.
Darahini Ağalarının Büyük Dedelerinin Adı Halk Arasında Murdar Ağa Olarak Telaffuz Edilsede Osmanlı Kayıtlarında İsmi MÜHÜRDAR Ağa Olarak Karşımıza Çıkmaktadır. Çünkü Devletin Yetkisi ve Mührü Kendisinde Olduğu İçin Mühürdar Ağa Olarak Yazılmıştır.
Anlatılan Rivayete Göre Meşhur Haci Mustafa Ağa Daha Çocukken Gençken Murat Nehrinde Yüzüyormuş Aniden Yaşlı Bir Adam Suyun Kenarında Belirmiş ve Mustafa Ağadan Kendisini Suyun Karşısına Geçirmesini İstemiş. Adam Mustafa Ağanın Sırtından Tutup Karşıya Geçerken Birden Mustafa Ağanın Boynunu Sıkmış ve Mustafa Ağa Acı İçinde Dibe Batmış. Yukarı Çıktığında Adam Yokmuş. ve Ne Olduysa o günden Beri Hacı MUSTAFA Ağaya Müthiş Bir Kuvvet ve Güç Gelmiş. Buğday Habbesini Parmaklarının Arasında Ezip Toz Haline Getiriyormuş. Çimehini Köyünde Büyük Bir Taşı Adamlarına Emir Vererek Köyün Dışına Taşımalarını Emretmiş, Aradan Bir İki Saat Geçmesine Rağmen Musatafa Ağa Gelip Baktığında Adamlar Hala Taşı Yerinden Oynatacak Güç Bulamamışlar. ve Mustafa Ağa Tek Eliyle O Kocaman Taşı Alıp Köyün Dışına Kadar Götürmüş. Mustafa Ağanın Daha Bunun Gibi Bir Sürü Menkıbesi Anlatılır Halk Arasında.
Denildiğine Göre O Yaşlı Adam HIZIR'(as)mış.
MEKKE'ye Gideceği Zaman Halkı Camide Toplamış ve Dua Talebinde Bulunmuş. Hacca Gidip Bir Daha Dönmemeyi Dilemiş. ve Orada Vefat Etmiş. Rabbim Peygamberimize Komşu Eylesin.
Genç'in Milletvekilliği Belediye Başkanlığı Hep Yahkik Ağalarında İdi. Son Dönem Yahkikte Ağalık Sistemi Soyut Bir Hal Aldı. Şuanki Zıkte Mirleri Yahkik Ağalarının Yeğenleridirler.
Darahini Ağalarının Büyük Dedelerinin Adı Halk Arasında Murdar Ağa Olarak Telaffuz Edilsede Osmanlı Kayıtlarında İsmi MÜHÜRDAR Ağa Olarak Karşımıza Çıkmaktadır. Çünkü Devletin Yetkisi ve Mührü Kendisinde Olduğu İçin Mühürdar Ağa Olarak Yazılmıştır.
Anlatılan Rivayete Göre Meşhur Haci Mustafa Ağa Daha Çocukken Gençken Murat Nehrinde Yüzüyormuş Aniden Yaşlı Bir Adam Suyun Kenarında Belirmiş ve Mustafa Ağadan Kendisini Suyun Karşısına Geçirmesini İstemiş. Adam Mustafa Ağanın Sırtından Tutup Karşıya Geçerken Birden Mustafa Ağanın Boynunu Sıkmış ve Mustafa Ağa Acı İçinde Dibe Batmış. Yukarı Çıktığında Adam Yokmuş. ve Ne Olduysa o günden Beri Hacı MUSTAFA Ağaya Müthiş Bir Kuvvet ve Güç Gelmiş. Buğday Habbesini Parmaklarının Arasında Ezip Toz Haline Getiriyormuş. Çimehini Köyünde Büyük Bir Taşı Adamlarına Emir Vererek Köyün Dışına Taşımalarını Emretmiş, Aradan Bir İki Saat Geçmesine Rağmen Musatafa Ağa Gelip Baktığında Adamlar Hala Taşı Yerinden Oynatacak Güç Bulamamışlar. ve Mustafa Ağa Tek Eliyle O Kocaman Taşı Alıp Köyün Dışına Kadar Götürmüş. Mustafa Ağanın Daha Bunun Gibi Bir Sürü Menkıbesi Anlatılır Halk Arasında.
Denildiğine Göre O Yaşlı Adam HIZIR'(as)mış.
MEKKE'ye Gideceği Zaman Halkı Camide Toplamış ve Dua Talebinde Bulunmuş. Hacca Gidip Bir Daha Dönmemeyi Dilemiş. ve Orada Vefat Etmiş. Rabbim Peygamberimize Komşu Eylesin.
Genç'in Milletvekilliği Belediye Başkanlığı Hep Yahkik Ağalarında İdi. Son Dönem Yahkikte Ağalık Sistemi Soyut Bir Hal Aldı. Şuanki Zıkte Mirleri Yahkik Ağalarının Yeğenleridirler.

bingöl genç yahkik aşireti
YanıtlaSil